Mudanya- Tüm Üretici Köylüler Sendikası Mudanya Şubesi, Mudanya Belediyesi’nin 803 Bin Metrekarelik Arazi Satış Yetkisi Karşısında Çayönü’nde Basın Açıklaması Düzenledi; Gerilim Zirveye Çıktı. Basın açıklamasına, Mudanya Belediye Başkanı Deniz Dalgıç’ın sürpriz katılımı, tartışmayı hararetli bir polemiğe dönüştürdü, ancak Dalgıç köylüleri satışın gerçekleşmesi konusunda ikna edemedi fakat satıştan vazgeçilebileceğine ilişkin en ufak bir kelime etmedi.
Mudanya Belediyesi’nin Ekim 2025 Olağan Meclis Toplantısı’nda gündeme getirdiği 24 taşınmazın satış yetkisi, ilçe siyasetinde ve kırsal mahallelerde büyük bir toprak krizini derinleştirdi.
803 bin metrekarelik (yaklaşık 800 dönüm veya 80 hektar) arazi satış yetkisinin mecliste oy çokluğuyla kabul edilmesi, Tüm Üretici Köylüler Sendikası (TÜM KÖY SEN) tarafından Çayönü Kırsal Mahallesi’nde düzenlenen basın toplantısında sert tepkilere neden oldu.
Krizin Fitili Mecliste Ateşlendi
Tartışma, İşletme ve İştirakler Müdürlüğü’nün 24 taşınmazın satışı yazısının Belediye Başkanı Deniz Dalgıç tarafından meclis gündemine 7. madde olarak sunulmasıyla başladı. Muhalefet partileri (AK Parti ve MHP), "satış" başlığının dahi kabul edilemez olduğunu belirterek maddenin geri çekilmesini talep etti. AK Parti İlçe Başkanı Arif Bayrak bu kararı "vurgun kararı" olarak nitelendirmişti.
TÜM KÖY SEN’den Satışa Karşı Kapsamlı Açıklama
Basın açıklamasını, TÜM KÖY SEN MYK Üyesi ve Eşkel Köyü eski Muhtarı Mehmet Eker okudu. Eker, 6360 sayılı yasa zoruyla belediyelere devredilen köy mülklerinin, yüzlerce yıldan beri o köyün ortak malı olduğunu ve satılamayacağını vurguladı.
Eker'in Açıklamasında Dikkat Çeken Temel İtirazlar ve Talepler :
- Eker, 6360 sayılı yasa gücüne dayanarak köylünün ortak mülklerin "gasp edildiğini" (zorunluluk anlamında) ve satılmasının yanlış olduğunu belirtti.
- Satışa konu olan malların çoğunun yıllardır çayır ve doğal otlakiyeler olarak kullanıldığı, özellikle hayvancılıkla geçinen köyleri kötü etkileyeceği belirtildi. Satış sonrası bu geleneksel ve ortak kullanım imkanı ortadan kalkacaktır.
- Satışa konu mülklerin "atıl, verimsiz ve taşlık" olduğu iddialarını "YALAN" olarak nitelendiren Eker, bu yerlerin ekilebilir, dikilebilir veya otlak olarak kullanılan verimli tarım toprakları olduğunu savunarak “Gelin birlikte söz konusu yerlere bakalım. Atıl, verimsiz ve taşlık olmadığını hep beraber görelim” dedi.
- Eker, 6360 sayılı yasanın mülklerin devrini düzenlediğini ancak illa "satın" demediğini dile getirdi. Belediye Meclisi’nin mülkleri satma yetkisini aldığı gibi, ortak kullanım için köylülere geri verilme kararını da alabileceğini vurguladı.
- Kooperatiflere İade Talebi: Eker köy mallarının satış ya da kiralama yoluyla, mevzuata uygun şekilde Köy Kalkınma Kooperatifleri olan köylere devredilmesi istendi. Kooperatifi olmayan köylere de bu yapıların kurulması konusunda yardım edilmesi talep edildi.
ÖNCEDEN SATILAN MÜLKLERİN PARASI ÇARÇUR EDİLDİ
Mehmet Eker, geçmişte satılan köy mülklerinin parasının "çarçur" olduğunu (heder oldu gitti) iddia ederek, bu mülklerin satıldıktan sonra özel mülkiyete dönüşeceğini ve köylülerin erişiminin kalmayacağını belirek “Bir kez satmaya başladınız mı bu işin sonu yok” dedi.
NELER YAŞANDI? KESİNTİSİZ VİDEO
TÜM ÜRETİCİ KÖYLÜLER SENDİKASI (TÜM KÖY SEN) BASIN AÇIKLAMASI METNİ
(Mudanya Köylüleri adına, TÜM KÖY SEN MYK Üyesi Mehmet Eker tarafından Çayönü Kırsal Mahallesi’nde okunan metin)
Köylerden belediyelere geçen köy mülkleri o köyün ortak malıdır, neredeyse yüzlerce yıldan beri satılamaz, satamazsınız. Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin sınırlı bütçe imkanlarıyla başta mazot olmak üzere tarımsal üretimi ve üretici köylüleri desteklemesi ne kadar doğruysa, Mudanya Belediyesi'nin 6360 sayılı yasa zoruyla gasp edilen köy mülklerini satması o kadar yanlıştır.
Bugün satışa konu olan mallar hayvancılıkla geçinen köylerde hayvancılığı kötü olarak etkileyecektir, çünkü çoğu yıllardan beri çayır olarak kullanılıyordu (Çayönü'nde olduğu gibi). Satıştan vazgeçilmeli, tarımsal üretim ve hayvancılık desteklenmelidir.
Özellikle başta Çayönü ve Esence olmak üzere Hasköy'e doğru satışa konu olan köy mülkleri, dereye yakındır (Nilüfer yatağına yakındır). Bu bölgeler yıllardır söz konusu köylerin ortak çayır ve doğal otlakiyeleridir. Dolayısıyla satıştan sonra bu geleneksel ve ortak kullanım imkanı ortadan kalkacaktır.
6360 sayılı yasa köy mülklerinin belediyelere devrini düzenlemiştir, doğru. Ama illa "satın" dememiştir. Yasada öyle bir hüküm yok. Mülkleri satma yetkisini nasıl belediye meclisinden aldıysanız, köylülere ortak kullanım için geri verilme kararını da alabilirsiniz, belediye meclisinden geçirebilirsiniz. Geç değil, hala zaman var, yapılabilecek işler var. O halde yapın bunu.
Yine köy mülkleri tekrar tekrar söylüyoruz, köylülerin ortak malıdır. Lütfen bu gerçeğe saygı gösterin ve geri verin.
Satışa konu mülklerin atıl, verimsiz ve taşlık olduğu iddia edildi. Bu bizce yalandır. Çayönü köyündeki satışa konu olan mülkleri basında katılımcılar da isterse yerinde görebilir, taşlık falan değildir. İçinde birkaç tapu dışında hepsi ekilebilir, dikilebilir ya da otlak olarak kullanılan verimli tarım topraklarıdır. Verimli olmayan mülklerde de bırakın köylüler kendi ihtiyaçları doğrultusunda karar versinler, hangi biçimde bırakacaklarsa eskiden olduğu gibi o şekilde bıraksınlar. Köy mülklerinin sahibi yüzlerce yıldır köylülerdir. Yasa gücüne dayanıp ortak mülkleri gaspettiniz (zorunluluk anlamında). Bizim köylüler olarak yapabileceğimiz başka hiçbir seçenek kalmadı.
Bizim derdimiz ne hakaret etmek, ne küçümsemek, ne de ortalığı germek. Yalnızca bu köylerdeki insanların (yani bizlerin) bu satıştan mutlu ve memnun olmadığımızı anlatmaya çalışıyoruz, oraya dikkat çekmeye çalışıyoruz.
Bir kuruş para verilmedi köy mülkleri belediyelere geçerken (sırf Mudanya Belediyesi değil, Türkiye'nin her yerinde). Şimdi ise satarak köylülerin yıllarca koruduğu ortak kamusal mülkiyeti özel mülkiyete dönüştüreceksiniz. Bu mülkler satıştan sonra köylülere ya da tarımsal üretime hizmet etmeyecek, birilerinin özel mülküne dönüşecek.
Bu mülkler bizim, beğenin beğenmeyin, hiçbir kimsenin babasının malı değil.
Mudanya Belediyesi 2014 yılından beri mülk satıyor.
Bugüne kadar satılan köy mülklerinin parası ne oldu? Bize göre para çarçur oldu, satılan köy malları heder oldu gittiyle kaldı. Halbuki köylüler tüm cehaletleriyle yüzlerce yıl korumuştu bu ortak köy mülklerini.
Köy mallarının satışı bütçe açığının ya da yeni yatırım ve benzeri işlerin konusu edilemez. Eldeki mevcut olan malı satıp da fabrika ya da tesis yaparsanız, iki gün sonra onları da satarsınız, satabilirsiniz.
Son yerel seçimde belediye başkanı seçilen Sayın Deniz Dalgıç'ın siyasi partide propagandası yapıldı. Köy mallarıyla ilgili satılmayacak, köylü kullanacak, gerekirse derneklere vereceğiz diye söylendi. Başkanımızın kendinin bizzat sözü var.
Bugün ne değişti de köylülere sormadan dahi meclisten satış yetkisini geçirdiniz? Köy halkının görüşü alınabilirdi ki demokratik teamül de budur benim bildiğim.
Verilen mücadelenin ya da yapılan işin anlamı, yanlışı doğruya evirtmek, çevirtmek. Deniz Bey'in buraya gelmesi de aslında bunun bir adımıdır. Okumuş insanları tekrar akla ve kemale erdirmek, akla davet etmek ve yanlıştan dönülmesini talep etmek başka bir şey değil.
Taleplerimiz:
1. Satış ya da kiralama yoluyla (mevzuat neye uygunsa), Köy Kalkınma Kooperatifi olan köylere köy malları hemen devredilebilir ve devredin.
2. Kooperatif olmayan köylerde kooperatifin kurulmasına yardım edin ve böylelikle Mudanya'da kooperatif hareketine destek olun.
3. Köy mallarının satışını durdurana kadar, kooperatifi olmayan köylere kooperatifleri kurdurana kadar, o köylere de köy mallarını geri kazandırana kadar biz buradayız.
Bu meşru ve haklı mücadelemizi inanın tüm imkan ve olanakları kullanarak sürdüreceğimizi açıkça beyan ederiz.
Mudanya Köylüleri adına TÜM KÖY SEN MYK Üyesi Mehmet Eker.
Başkan Dalgıç: "Gündemimiz Tarımsal Kalkınma ve Yatırım"
Toplantıya katılan Belediye Başkanı Deniz Dalgıç, bu mülklerin kendi yönetiminde zorla alınmadığını, 6360 sayılı yasa gereği valilik nezdinde kurulan komisyonlarla belediyeye geçtiğini ifade etti ve kendisinin de bu yasadan memnun olmadığını söyledi. Dalgıç, belediyeye geçen bu tapulu yerleri satıp "çarçur etmek istemediklerini" belirtti.
Dalgıç, satış kararının ardındaki temel motivasyonun, tarımsal üretime destek vermek ve Mudanya’nın geleceği için kaynak yaratmak olduğunu savundu.
Başkan Dalgıç, mudanya.gen.tr’den Öner Kıran’ın sorusu üzerine bugüne kadar yapılmamış yatırımları gerçekleştirmek için yaklaşık 3.5 ila 4 milyon Euro arasında kaynağa ihtiyaç duyduklarını aktardı.
Bu kaynağı kullanarak yapmayı planladıkları projeler arasında şunlar yer alıyor:
• Çepni’de zeytinyağı fabrikası kurulması.
• Soğuk hava deposu ve dondurulmuş gıda/kurutma tesisi.
• Seralar kurulması.
• Tirilye açıklarında midye çiftliği kurulması.
Dalgıç, bu yatırımların belediye bütçesinden (emlak vergileri veya İller Bankası gelirleri) yapılamayacağını, bu nedenle kaynak gerektiğini söyledi.
Kooperatif Ortaklığı ve Sürdürülebilirlik Vurgusu
Başkan Dalgıç, bu projeleri kendi başlarına değil, belediyenin beşte bir ortağı olduğu, Mudanya’daki sekiz kooperatifin (Çayönü, Esence, Çınarlı, Yörükali vb.) ortak olduğu İmece Şirketi üzerinden yürüttüklerini açıkladı. Bu modelin, kooperatifleri kalkındırarak köylünün işlediği ürünlerin belediye şirketleri yoluyla pazarlanmasını sağlayacağını belirtti.
Dalgıç, verimli arazilerden Türkiye ortalamasının iki katı buğday alındığı halde, bir dönümden yılda 1000 lira bile kazanılamamasının (metrekareden 1 lira) mevcut tarım modelinin sürdürülemez olduğunu gösterdiğini savundu. Amacın çiftçilik biçimini değiştirerek, katma değerli üretime (örneğin buğday yerine yaban mersini) geçmek ve gençleri köyde tutmak olduğunu ekledi.
Dalgıç, seçim öncesi verdiği sözü hatırlatarak, öncelikle sadece köy dernekleri ve kooperatiflerin girebileceği ihaleye çıktıklarını, ancak hiçbir dernek ya da kooperatifin ihaleye girmediğini söyledi.
Köylülerin Tepkisi: "Tarlayı Satıp Bana Hizmet Yapma"
Toplantıda söz alan köylüler ve muhtarlar, Başkan Dalgıç’ın yatırım planlarına rağmen satışa şiddetle karşı çıktılar. Bir köylü, satılan mülkün geri gelmeyeceğini belirterek, satışı "tavuğu satıp yumurtayı parayla almaya çevirmek" metaforuyla eleştirdi.
Muhtarlar, arazilerin satılması yerine kooperatiflere veya muhtarlıklara bedelsiz olarak iade edilmesini talep etti. Özellikle hayvancılıkta kullanılan meraların yabancılar tarafından alınıp tel örgülerle çevrildiği örnekleri verildi.
Bir köylü, "Buradaki yeri satıp bana hizmet yapma, ben kazandığımla o hizmeti yaparım. Tarlayı sattıktan sonra ben traktörü ne yapayım?" diyerek tepki gösterdi.
Sistemsel Sorun Vurgusu
Bir katılımcı, sorunun sadece Deniz Dalgıç'ın değil, tüm Türkiye'nin sorunu olduğunu dile getirerek, 6360 sayılı kanuna bir madde eklenerek köy tüzel kişiliklerinden gelme tüm malların tekrar köy muhtarlığına iadesi gerektiğini savundu. Bu mağduriyetin sadece Mudanya'da değil, Büyükşehir statüsü almış 30 ildeki tüm köylerde yaşandığına dikkat çekti.
Başkan Dalgıç, mudanya.gen.tr’den Öner Kıran’ın sorusu üzerine Marmara Birlik’in Yörükali Tesisleri’nde yağhane projesi kurma kararını desteklediğini, hem kamunun hem de yarı kamu kurumlarının bu tür yatırımları yapması gerektiğini ifade etti. Başkan Dalgıç Marmarabirlik'e inşaat aşamasında her türlü kolaylığın gösterileceğini vurguladı. Dalgıç kendi yönetiminin, tarımsal kalkınma dışında bir amacı olmadığını ve satılacak yerlerin imara açılamayacak yerler olduğunu yineledi.
Tartışma, köylülerin satıştan vazgeçilmesi yönündeki ısrarlı çağrıları ve Başkan Dalgıç’ın kaynak bulma zorunluluğu argümanı arasında, soruların ve sohbetin devam etmesiyle son buldu. Mudanya Gen.tr, toplantının kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla sansürsüz video olarak yayınlanacağını duyurdu.
